بیماری های مهم خیار

بیماری های مهم خیار:

1-پژمردگی، پوسیدگی ریشه و طوقه فوزاریومی خیار:

بیماری پژمردگی فوزاریومی خیار از مهمترین بیماری های خاکزاد خیار به شمار می رود که خسارت زیادی به این محصول وارد می آورد عامل بیماری در تمام مراحل رشد در صورت وجود شرایط مساعد می تواند بوته ها را مورد حمله قرار داده و سبب مرگ بوته ها می شود. پس از بلوغ بوته های خیار تا زمان برداشت، عوامل خاکزی متعددی می توانند موجب پوسیدگی ریشه و پژمردگی بوته های خیار گردند. این عوامل عمدتا شامل قارچهای فیتوفتورا، فوزاریوم، رایزوکتونیا، ورتی سیلیوم و …. می باشند. در میان عوامل قارچی مذکور، گونه های مختلف قارچ فوزاریوم شناخته ترین عوامل پوسیدگی ریشه می باشند که از اهمیت زیادی برخوردارند یکی از این گونه ها Fusarium oxysporum f. sp. Lycopersici می باشد.

علائم بیماری

-پوسیدگی بذور کشت شده در حین جوانه زنی یا پس از جوانه زنی

-بیمارگر ابتدا به اندام های زیرزمینی حمله کرده و فعالیت خود را تا طوقه نیز ادامه می دهد.

-بوته های سبز شده نیز تا مراحل چند برگی ممکن است مورد حمله این بیماری قرار گیرند و موجب مرگ گیاه شود.

-این بیماری موجب پوسیدگی ریشه و طوقه در گیاهان می شود. 

ابتدا علائم روی برگچه های جوان تر ظهور پیدا میکند. در مرحله بعد برگ های مسن تر نیز علایم را نشان می دهند.

-پژمردگی فوزاریمی خیار :

روش های کنترل بیماری و پیشگیری 

-استفاده از ارقام مقاوم

-حذف علف های هرز و بقایای گیاهی آلوده و سوزاندن آن

-شخم عمیق خاک جهت بهبود تهویه خاک

-اطمینان از پوسیده بودن کود دامی

-استفاده از قارچکش شیمیایی مناسب مانند: رورال تی اس، کاربندازیم، توپسین

-استفاده از سموم بیولوژیک مانند قارچ کش بیولوژیک زیستی بی ام

برای کنترل بیماری فوزاریمی خیار ما به شما سم https://www.diyarkesht.com/product-details/uniform-446-se-syngenta/4367 پیشنهاد می دهیم.

2. سفیدک پودری خیار (Powdery mildew)

سفیدک پودری کدوئیان از بیماری های مهم جالیز در نواحی معتدل و نسبتا خشک است . این بیماری در اغلب مناطق جالیزکاری کشور به خصوص مناطق گرم و خشک و کم باران شیوع دارد و هر ساله خسارت قابل توجهی به محصولات وارد می کند. که از طریق کاهش تعداد و اندازه میوه و کوتاه کردن دوره برداشت، باعث بروز خسارت میگردد. عامل بیماری قارچ Sphaerotheca fuliginea  میباشد.

علائم بیماری

-ایجاد پوشش پنبه ای سفید تا خاکستری رنگ روی سطح و یا پشت برگها و ساقه

-آلودگی از برگ های پایینی گیاه شروع می شود و به صورت لکه های کوچک و مدور و سفید رنگ در پشت برگها است که به سرعت توسعه یافته و دو طرف برگها را فرا می گیرد و به تدریج به زرد و قهوه ای می گراید.

-برگ های آلوده خشک و شکننده شده و ریزش می کند و همچنین در بوته های آلوده میوه ها کوچک شده و زودتر از موعد می رسند.

-موجب بی مزه شدن میوه خیار می شود) به دلیل کاهش سطح فتوسنتز، مواد جامد موجود در میوه(

-در اثر توسعه و شدت آلودگی برگ های بوته سریعا پیر و پژمرده می شود و تولید محصول کاهش می یابد.

روش های کنترل بیماری و پیشگیری

-استفاده از ارقام متحمل و مقاوم به بیماری

-رعایت بهداشت مزارع و گلخانه با حذف علف های هرز و میزبان های اولیه بیمارگر

-هرس اندام های گیاه به منظور حذف بیمارگر و انجام بهتر تهویه و نوردهی مناسب

-عدم مصرف بیش از حد کودهای ازته

-رعایت دور و میزان آبیاری

-استفاده از قارچکشهای مناسب مانند فیلینت، توپاس

کاربرد ترکیبات حاوی فسفیت پتاسیم قبل از شیوع بیماری در کنترل بیماری سفیدک پودری خیار موثر می باشد.

نکته: بایستی دقت شود غلظت مناسب قارچکش به طورکامل رو و پشت برگ های گیاهان سمپاشی شود.

برای کنترل سفیدک پودری خیار سم https://www.diyarkesht.com/product-details/ortiva-top-325-sc-syngenta/4370 پیشنهاد می شود.

3. سفیدک داخلی خیار Downy mildew

بیماری سفیدک داخلی خیار، نیز از بیماری های مهم این محصول در کشت های گلخانه ای و مزارع بوده و به خصوص در مناطقی که رطوبت برای ایجاد آلودگی کافی و هوا نیز خنک باشد ایجاد می شود. اهمیت این بیماری ناشی از کاهش کیفیت و کمیت محصول وکاهش عمر مفید بوته های خیار به دلیل کاهش سطح فتوسنتز گیاه وآسیب دیدن بافت های گیاهی می باشد. عامل بیماری علاوه بر گیاهان خانواده کدوئیان، میتواند به تعدادی از علف های هرز نیز حمله کند. کمبود عناصر غذاییاز جمله پتاسیم، روی، مس و منیزیم سبب حساس شدن بوته ها به آلودگی به این بیماری می شوند. عامل بیماری قارچی به نام Pseudoperonospora cubensis است و بیشترین خسارت را به محصولات گلخانه ای وارد می کند. 

علائم بیماری

-ابتدا علائم در روی برگهای بالغ و مسن ظاهر شده و سپس به تمام برگ ها سرایت می کند.

-اولین علائم به صورت رنگ پریدگی و حالت موزاییکی برگ ها است. در مدت کوتاهی لکه های رنگ پریده به رنگ زرد و قهوه ای در آمده که دارای شکل هندسی نامنظم و محدود به رگبرگ ها می باشند.

-پشت برگ ها، ظاهر کرکی به رنگ ارغوانی تیره تا خاکستری روشن دارند که اندام رشد یافته قارچ می باشد.

-با پیشرفت بیماری و توسعه لکه ها و اتصال آن ها به یکدیگر، کل برگ ها خشک شده و به تدریج می ریزند.

-میوه ها علاوه بر دفرمه شدن شکل و اندازه آنها، بد مزه نیز می شوند.

روش های کنترل بیماری و پیشگیری

-کشت ارقام مقاوم

-بهبود زهکشی خاک، رعایت تناوب زراعی، کنترل علفهای هرز

-کاهش رطوبت و تهویه مناسب

-هرس برگهای آلوده و خارج کردن آنها از مزارع و گلخانه و از بین بردن آنها

-عدم کشت متراکم بوته ها، رعایت دور و میزان آبیاری و خودداری از آبیاری شبانه

-تقویت بوته ها با کودهای حاوی فسفر و پتاس مانند فسفیت پتاسیم

-مصرف قارچکش های عمدتا حفاظتی مانند: اکسی کلرور مس، بردو فیکس و نیز قارچ کشهای سیستمیک مانند متالاکسیل، الیت، اینفینیتو و رانمن روی این بیماری بسیار موثر می باشد.

برای کنترل سفید داخلی می توانید از سم https://www.diyarkesht.com/product-details/carial-star-500-sc-syngenta/4369 استفاده کنید.

4. لکه برگی زاویه ای خیار

لکه برگ یکی از بیماری‌های خیار بوده که بسیار گسترده است. این بیماری توسط یک باکتری ایجاد می‌شود و علائم اولیه آن لکه‌های کوچک و غوطه‌ور در آب است که در زیر برگ‌ها ایجاد می‌شود. این لکه‌ها به مرور گسترش می‌یابند تا جایی که توسط لکه‌های  بزرگتر در برگ محدود شوند و به لکه‌ها شکل زاویه‌ای می‌دهد. در ارقام حساس، لکه‌ها ممکن است توسط هاله زرد احاطه شده باشند. در شرایط مرطوب، یک مایع شیری از بافت‌های آلوده خارج می‌شود. این سوراخ خشک می‌شود و پوسته‌ای سفید روی ضایعات را می‌پوشاند. این بیماری همچنین می‌تواند ساقه‌ها، دم‌‌برگ‌ها و میوه‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. ضایعات میوه‌ای کوچک و دایره‌ای شکل با مراکز رنگی براق است و در صورت آلودگی میوه، میوه تغییر شکل می‌دهد.

باکتری لکه زاویه‌دار برگ می‌تواند از طریق بذر منتقل شود، در پیوندها وجود داشته باشد و در مزارع روی بقایای محصولات یا گیاهان خیار دیگر زنده بماند.‌

پیشگیری از بیماری لکه برگ

عامل بیماری‌زا می تواند تا دو سال و نیم در مواد برگ خشک زنده بماند. این باکتری از طریق راه‌هایی مانند روزنه، هیداتد و زخم‌ها گیاهان خیار را آلوده می کند. عامل بیماری زا با پاشیدن آب، حشرات، وسایل آلوده و کارگران پخش می‌شود. هنگامی که گیاهان مرطوب هستند، بیماری به راحتی گسترش می‌یابد. مدیریت لکه برگ زاویه‌ای با استفاده از بذر عاری از پاتوژن که حاصل از یک منبع معتبر است آغاز می‌شود. همچنین ، گونه‌هایی را انتخاب کنید که در برابر بیماری مقاوم باشند. انواع خیار با مقاومت بالا  مانند بذر خیار کالتس در دسترس هستند. حداقل برای دو سال در مزارع خود گیاهان غیر دامی کاشت کنید. برای تسریع در تجزیه، بقایای محصول را به سرعت پس از برداشت ترکیب کنید. از استفاده از آبیاری سربار خودداری کنید و آبیاری که ممکن است به باکتری آلوده باشد انجام ندهید. وقتی کارخانه ها مرطوب هستند، کارگران و تجهیزات را از مزارع دور نگه دارید. استفاده از باکتری‌کُش بر پایه مس می‌تواند به کند شدن گسترش لکه برگ کمک کند. با این حال، این برنامه‌ها ممکن است پس از ایجاد یک بیماری همه گیر موثر نباشند. درمان‌ها باید از ابتدای بروز علائم آغاز شوند و افزودن قارچ‌کش EBDC (مانند مانکوزب) اثربخشی درمان مس را افزایش می‌دهد.

5. آنتراكنوز خیار

این بیماری در شرایط با رطوبت بالا معمول است که علاوه بر خیار روی خانواده کدوئیان به جز کدو مسمایی و کدو تنبل مشاهده شده است. اسپورهای این بیماری به وسیله باد، حشرات، باران و آبیاری از بوته ایی به بوته دیگر قابل انتقال است.

عامل بیماری Colletotrichum lagenarium می باشد.

علائم بیماری

-در مرحله گیاهچه کوتیلدون ها در اثر حمله قارچ از بین رفته و روی ساقه زخم های قهوه ای رنگ مایل به سیاه به وجود می آید که به سرعت شکاف برداشته و منجر به مرگ گیاهچه می گردد.

-روی برگ های جوان معمولا لکه های سبز رنگ پریده ایجاد می شود.

-روی برگ ها لکه های گرد ویا زاویه دار ایجاد می کند که در صورت مساعد بودن شرایط لکه ها به هم متصل شده و تمام سطح برگ را در برگرفته و برگ ها خشک و قهوه ای می شوند.

-گاهی شدت بیماری به قدری زیاد است که در مزرعه یا گلخانه منظره سوختگی به وجود می آورد.

روش های كنترل بیماری و پیشگیری

-رعایت اصول بهداشتی گلخانه

-استفاده ار بذور سالم و ارقام مقاوم و متحمل

-کاهش رطوبت و تهویه مناسب محیط گلخانه و مزرعه

-هرس برگ های آلوده، خارج کردن و انهدام بقایای آلوده از گلخانه و مزارع

-حذف و معدوم کردن علفهای هرز و کاه و کلش آلوده در مزارع و گلخانه

-استفاده از سموم شیمیایی مناسب مانند: مانکوزب، بردوفیکس

6. ویروس موزاییک خیار Cucumber mosaic Virus

ویروس موزاییک خیار (CMV) یکی از بارزترین عوامل مهم کاهش محصول در گیاهان خانواده کدوییان می باشد. کلیه گیاهان خانواده کدوییان مانند کدو ، هندوانه ، طالبی ، خربزه و انواع گیاهان زینتی نیز مورد حمله این ویروس واقع می شوند. این بیماری بوسیله  بذر، حشرات ناقل و همچنین ادوات کشاورزی آلوده منتقل می شود. همچنین انتقال این بیماری به وسیله شته هایی مانند شته سبز هلو، شته جالیز صورت می گیرد.عامل بیماری ویروس Cucumber mosaic Virus می باشد.

علائم بیماری

-لکه های سبز تیره و روشن به شکل موزاییک روی برگ

-کلروز عمومی برگ ها و ایجاد لکه های سبز تیره و روشن به شکل موزاییک روی برگ ها

-علایم ویروس ابتدا روی برگ های جوان ظاهر می شود و آنها را چروکیده و با لبه های برگشته در می آورد.

-فاصله میان گره ها کوتاه و بوته به حالت روزت در می آید.

-موجب تلخ شدن و بد شکل شدن میوه خیار می گردد

روش های كنترل بیماری و پیشگیری

1-استفاده از ارقام مقاوم و بذور عاری از ویروس

2-تناوب زراعی حداقل2 ساله

3-حذف علفهای هرز و معدوم کردن بقایای آلوده

4-ردیابی و کنترل شیمیایی حشرات ناقل از جمله شته ها

5-هیچ نوع ماده شیمیایی برای کنترل این بیماری وجود ندارد .

منابع :

https://www.cultusseed.com/

https://rooyeshesabz.com/