آموزش مراحل کاشت تا برداشت پیاز
پیاز یک نبات دوساله بوده ودرسال اول از تخم آن کلچه پیاز قابل عرضه بد ست می آید ،تخم آن درحرارت یک اندازه بلند تر از صفر درجه سانتی گراد ،به جوانه زدن آغازمی نماید .پیاز در حال حاضر در تمام مناطق دنیا کشت می شود ولی گفته می شود که منشاء آن از ایران و افغانستان بوده است و از آنجا به دیگر نقاط دنیا راه یافته است .مخصوصا در مصر پیاز در مراسم مذهبی بکار می رفته و احترام خاصی داشته است . یونانیان و رومیان نیز آنرا می شناخته و مصرف می کرده اند.
پیاز گرچه جزء گروه سبزی‌های خنک است، اما در سطح تجاری، کشت آن در یک گستره‌ی دمایی از مناطق سردسیر (تبریز و ارومیه) تا گرمسیر (خوزستان و اطراف کازرون) متداول است. گیاه پیاز، در اوایل دوره رشد خود نیاز به دمای کم و در اواخر دوره‌ی رشد نیاز به دمای زیاد دارد. تشکیل سوخ و ساقه‌ی گل دهنده این گیاه تحت تاثیر طول روز و دمای هوا قرار دارد. به‌طور معمول هوای خنک و روز بلند انگیزاننده‌ی سوخ است.
زمین مناسب کشت پیاز، باید دارای خاک سبک، نرم و حاصلخیز باشد. افزودن کود حیوانی (۳۰-۲۰ تن در هکتار) برای کشت این محصول لازم است. از کودهای شیمیایی نیتروژنه، فسفره و پتاسه نیز باید به عنوان منبع اصلی کود و یا کود سرک استفاده کرد. پیاز را بصورت نشاءکاری و یا کشت مستقیم بذر، در زمین می‌کارند. در مناطق سردسیر کشت بذر بیدرنگ پس از آخرین روز یخبندان یعنی هنگام بهار و در مناطق گرمسیر (مانند خوزستان) در پاییز، و در اطراف کازرون که نیمه‌گرمسیر است در اوایل زمستان انجام می‌گیرد. فاصله بین ردیف‌ها ۴۵-۳۰ و فاصله بوته‌ها روی ردیف ۹-۵ سانتیمتر می‌باشد. مقدار بذر مصرفی در روش کاشت مستقیم ۸-۶ کیلوگرم (اغلب جهت اطمینان از حصول بوته کافی میزان آن را به ۱۸-۱۲ کیلوگرم افزایش می‌دهند) و در نشاءکاری ۳-۲ کیلوگرم است.
شرایط آب و هوائی:
این گیاه سبزی فصل خنک است و بهترین رشد و نمو را در درجه حرارت25-12 درجه سانتی گراد دارد . واریته های مختلف پیاز نسبت به طول روز و دما عکس العمل های متفاوتی نشان می دهند. اغلب واریته های در دمای کم تولید ساقه گل دهنده می کنند بنا براین برای بذر گیری به دمای پایین احتیاج هست. با بذر پاشی در بهار ابتدا ریشه و برگ تولید می شود. تولید پیاز سپس تحت شرایط روزهای بلند و دمای بالا تشکیل و یا افزایش می یابد . انواع روز متوسط در مناطقی با آب و هوای ملایم ( عرض جغرافیایی 38-32 درجه ) پرورش می یابند . پیازهای روز بلنددر عرض های جغرافیایی بالاتر از 38 درجه پرورش می یابند.
رطوبت :
ریشه های فیبری و سطحی پیاز فقط در ۳۰ سانتیمتری سطح خاک پراکنده می شوند، در مناطق معتدل برای رسیدن محصول پیاز ۳۸۰ الی ۷۶۰ میلیمتر آب نیاز است . رطوبت خاک برای رشد ریشه های نابجای جدید مهم است . اگر ریش نابجا تازه تشکیل شده در حال رشد باشند باید رطویت خاک به طور دوره ای به قاعده پیاز برسد ریشه ها در خاک خشک رشد نمی کنند.
در مناطق گرمسیر، هنگام برداشت پیاز باید ۳۵-۲۵ درصد برگ‌های گیاه و در مناطق سردسیر ۵۰ درصد از برگ ها خشک شده روی زمین افتاده باشند (این امر نمایانگر رسیدن سوخ ها است). بعد از بیرون آوردن گیاه از خاک، آن را به مدت ۴-۲ روز روی زمین می‌گذارند تا در اثر گرما، قسمت انتهایی گلوگاه سوخ خشک یا خشک‌تر شود، سپس اقدام به جدا ساختن برگ‌ها از فاصله‌ی ۳-۲ سانتیمتری سوخ می‌کنند. باید دقت شود که محصول پیاز در ضمن برداشت آسیب کمتری ببیند. بطور معمول برای بهبود بخشیدن محصول آنرا به‌مدت ۴-۳ هفته در دماهای بالا (۱۵ تا ۲۵ درجه‌ی سانتیگراد) قرار می‌دهند تا سوخ‌ها مقداری از رطوبت اضافی خود را از دست بدهند، سپس آنها را در محل‌های مناسب انبار می‌کنند و یا به مراکز فروش ارسال می‌دارند.
روش کاشت :
پیاز را معمولا روی پشته هایی به فاصله ۳۵ الی ۴۵ سانتیمتر برای کشت یک ردیفه می کارند و برای کشت دو ردیفه ، عرض را دو برابر در نظر می گیرند . مقدار بذر برای تولید پیاز حدود ۲٫۲ الی ۳٫۴ کیلوگرم درهکتار است. برای خزانه کاری یا تهیه نشاء مقدار بذر حدودا ۶ برابر مقدار فوق است. عمق بذر کاری حدود۶ الی ۱۲ میلیمتر بوده و خاک تا زمان سبز شدن بذور باید مرطوب نگه داشته شود. برای تولید پیاز فواصل بین بوته ها ۷ الی ۱۰ سانتیمتر است.
بذر پیاز رقم یلو سوئیت اسپانیش GSN و بذر پیاز هیبرید گلدن آی سمینیس می تواند انتخاب مناسبی برای کشاورزان باشد برای اطلاعات بیشتر به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://www.diyarkesht.com/product-details/onion-seeds-cultivar-yello-suite-spanish-gsn/6881
https://www.diyarkesht.com/product-details/golden-iseminis-hybrid-onion-seeds/6879
کاشت بذر در محل اصلی :
این روش در مناطقی استفاده می شودکه از علف کش استفاده می گردد. رشد علفهای هرز در طول زمستان باعث می شود که کاشت بصورت مکانیزه صورت نگیرد در این روش حدود ۲ تا ۵ کیلوگرم بذر در هکتار لازم است.
کاشت بذر در خزانه و انتقال نشاء به زمین اصلی :
انتقال نشاء همزمان با دومین مرحله رشد ریشه انجام می شود.
کوددهی:
برای کاشت پیاز باید کود حیوانی( ۳۰- ۲۰ تن در هکتار) اضافه کنید. منبع اصلی کود و یا کود سرک، شامل کودهای شیمیایی نیتروژنه، فسفره و پتاسه می باشد.
برای انتخاب کود مناسب برای پیاز پیشنهاد ما به شما کود تناژ پیاز 28-7-11 سوپرمکس است برای اطلاعات بیشتر به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://www.diyarkesht.com/product-details/tonnage-onion-11-7-28-supermax/4541
میزان آبیاری پیاز:
پیاز برای رشد و باروری به آبیاری نسبتا زیادی نیاز دارد؛ به همین خاطر پس از خشک شدن خاک گلدان باید به آن آب بدهید و درصورت کاشت آن در باغچه باید هرروز به آن آب دهید.
زمان برداشت پیاز و بذر گیاه
پس از بیرون زدن بخشی از غده پیاز از خاک می توان برای مصرف پیاز سبز، برداشت آن را شروع کرد. معمولاً ساقه های پیاز در فصل پائیز، زرد شده و از بین می روند؛ درنتیجه باعث خشک شدن پوست خارجی پیاز در زیر خاک می شود. این زمان ، موقعیت مناسبی برای برداشت این گیاه می باشد؛ به این صورت که برای شکستن برگ ها و ساقه ها از پایه، میتوانید بر روی مزرعه پیاز قدم بزنید، چون انرژی بیشتری برای غده زنی صرف میشود و غده پیاز به جای رشد ساقه ها رشد میکند. برداشت آن، پس از یک یا دو روز از انجام این کار، شروع می شود که باید پیازها را بطور کامل از خاک خارج کنید.
آفات و بیماری‌ها پس از کاشت پیاز
تریپس یا ریشک بال: برای کنترلتریپس‌ها، میتوانید از صابون‌های حشره‌کش استفاده کنید. به این منظور، دستورات حشره کش را دنبال کنید. گیاهان را ۲ تا ۳ بار در روز اسپری کنید تا تریپس‌ها از بین بروند.
مگس پیاز: برای حفاظت از گیاه خود در برابر این حشرات، با یک توری خوب پوشانید. این نوع آفت دوست دارد که تخم‌های خود را در پای پیازها بریزد و همین امر موجب خراب شدن محصول شما میشود. بنابراین با تور می‌توان از این اتفاق جلوگیری کرد. البته مگس پیاز در دوره‌های بارانی بیشتر پدیدار می‌شوند. بنابراین این راه‌کار در زمان های خشک غیر ضروری است.
منابع :
https://fardinkesht.com/
https://myboostan.com/
https://agronic.ir/
https://www.sarpoosh.com/