کنترل علف هرز
تقسیم بندی علف های هرز
۱) شکل»بر اساس تک لپه ای یا دو لپه ای بودن و بر اساس پهنک برگ (پهن برگ ها و کشیده برگ ها)
۲) طول عمر»علف های هرز یکساله، دو ساله و چند ساله یا دایمی
۳) محیط زندگی»علف های هرز آبزی، علف های هرز مراتع و جنگل ها، علف های هرز شوری دوست، سایه دوست، اپی فیت و پارازیت
۴) روش تکثیر»بذر، ریزوم، غده و پیاز،
روشهای جلوگیری
روش ها به دو صورت فیزیکی و شیمیایی تقسیم می شوند.
روشهای فیزیکی
_وجین کردن دستی»با ادواتی ساده مانند؛ داس، بیل، بیلچه و فوکا. موثرترین روش های کنترل به خصوص کنترل علف های هرز یکساله محسوب می گردد .بیشتر توسط زارعینی صورت می گیرد که زمین های کوچکی در اختیار دارند و یا محصولاتی می کارند که روش های دیگر برای کنترل علف های هرز در آن ها وجود ندارد.
_دستگاه وجین کار»دستگاه های وجین کار دو نوعند. چرخشی و کششی.
.نوع چرخشی یا دوار آن چون نمی تواند علف های هرز رشد یافته را از بین ببرند، بایستی در شروع رویش علف های هرز به کار برودهم اکنون کولتیواتور زدن به شکلی موثر جای وجین کردن گذشته را گرفته است.
. نوع کششماشین هایی هستند که روی زمین کشیده می شوند و تیغه های آن قشر سطح خاک (حدود 5 سانتی متر) را می تراشد.
شخم و دیسک
*شخم خشک»علف های هرز دایمی را می توان با شخم خشک کاهش داد.در اغلب نقاط در تابستان هوا گرم وخشک است امکان پذیر است.شخم با گاو آهن برگردان دار بخصوص در فصل گرما یعنی پس از برداشت غلات یا در دوره آیش موجب می شود تا اندام های زیر زمینی گیاه مثل ( ریزوم یا ریشه دایمی ) قطع شده و به سطح خاک آورده شود. رطوبت اندام های زیرزمینی به کمتر از 15 درصد برسد دیگر قادر به جوانه زنی نخواهند بود.
*شخم مرطوب»شخم مرطوب تاثیر چندانی در کاهش علف های هرز دایمی نخواهد داشت و حتی ممکن است سبب افزایش جمعیت و گستردگی آلودگی آن ها نیز بشود، زیرا شخم اندام های زیر زمینی علف هرز را قطعه قطعه کرده و در سطح مزرعه پخش می کند، درزمین مرطوب چندین شخم متوالی نیاز خواهد بود. امروزه استفاده از شخم های متوالی را مناسب نمی دانند، زیرا برای فیزیک خاک مضر بوده و از نظر اقتصادی نیز به صرفه نمی باشد.
درو کردن
هدف از درو غالبا حفظ پوشش گیاهی و در عین حال سرکوب علف های هرز است. درو در دو مورد بیشتر توصیه می شود. درو در دو مورد بیشتر توصیه می شود. یکی در اراضی شیب دار که لازم است برای جلوگیری از فرسایش، پوشش گیاهی حفظ شود و دیگری در باغات. برای کنترل علف های هرز کوتاه قد یا خوابیده کم اثر است. بهترین زمان درو کردن وقتی است که ذخیره گیاه در حداقل باشد. فاصله کامل شدن رشد رویشی و ظهور گل ها در اواخر بهار است. درو کردن را ممکن است توسط داس یا ماشین هایی که شبیه به ماشین برداشت یونجه (موور Mower ) یا شبیه به ماشین چمن زن است انجام داد.
سوزاندن
در مواردی مانند کناره جاده ها و حاشیه نهرهای مسیر حرکت آب، کنترل لکه های سس در مزارع یونجه به خصوص اگر دستگاه شعله افکن برای این منظور در اختیار باشد، کشاورزان اقدام به استفاده از این روش می نمایند.گرچه سوزاندن در اراضی کم هوموس و لب شور مضرات زیادی در بر دارد ولی یکی از ارزان ترین راه های کنترل علف های هرز به شمار می رود. در محصولاتی مثل سیب زمینی که سبز کردن آن طولانی بوده و فاصله کاشت تا رویش حدودا 20 روز می باشد، با استفاده از شعله افکن علف های هرزی را که در این مدت می روید سوزانیده و از بین می برند. شعله افکن دستگاهی است مانند سم پاش های پشت موتوری که گازوییل یا نفت می پاشد و با آتش زدن ذرات سوخت خروجی می تواند بوته های خشک و تر و خشک را بسوزاند.
روشهای شیمیایی
مبارزه شیمیایی علیه علف هرز، ساده ترین و سریع ترین روش باشد.
_علف کشهای عمومی»بر انواع زیادی از علف های هرز و گیاهان تاثیر گذاشته و آن ها را از بین می برند.
علف کشهای انتخابی»این سموم دارای مکانیسم خاصی در اثرگذاری بر علف های هرز می باشند. چنانکه سموم ضد گیاهان باریک برگ در مزارع پهن برگ و یا علف کش های پهن برگ کش در مزارع باریک برگ استفاده می شود.خاصیت انتخابی بودن محدود است و هر علف کش انتخابی در صورتیکه با نسبت بالاتری مصرف شود دیگر انتخابی عمل نکرده و عمومی خواهد شد،