کاشت، داشت و برداشت هویج

هویج (Daucus carota L) Carrot از تیره‌ی Umbellifera از محصولات فصل سرد و یک گیاه دوساله است که ریشه‌ی آن خوراکی بوده و در سال دوم به گل رفته و تولید بذر می‌کند. در دمای ۱۵ تا ۲۰ درجه سانتی‌گراد به‌خوبی رشد می‌کند.

کاشت، داشت و برداشت هویج

مقدمه

هویج (Daucus carota L) Carrot از تیره‌ی Umbellifera از محصولات فصل سرد و یک گیاه دوساله است که ریشه‌ی آن خوراکی بوده و در سال دوم به گل رفته و تولید بذر می‌کند. در دمای ۱۵ تا ۲۰ درجه سانتی‌گراد به‌خوبی رشد می‌کند. هویج برای رشد به خاک‌های عمیق لومی شنی (جهت رشد بهتر ریشه‌ها) به اسیدیته (pH) 6 الی ۷ نیاز دارد. در ارتفاعات بالای ۱۵۰۰ متر با آبیاری مطمئن قابل‌کشت است. در ارتفاعات بین ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ متر می‌توان آن را در جولای تا فوریه کشت کرد. هویج گیاهی با طعم و عطر و بافت خوب است که به‌عنوان یک گیاه محبوب و با ماندگاری طولانی در بسیاری از اقلیم‌ها قابل رشد است. هویج قادر به تحمل یخ‌زدگی است. هویج از کاشت تا برداشت محصول به ۲ تا ۴ ماه زمان نیاز دارد.

کاشت هویج

آماده‌سازی مناسب خاک برای رشد هویج بسیار مهم است. اگر ریشه‌ی هویج نتواند به‌راحتی و بدون مانع رشد کند، می‌تواند منجر به تولید محصولات بدشکل و ناقص شود که بازارپسند نیستند. جهت آماده‌سازی خاک و کشت هویج پیشنهاد می‌شود:

-خاک را به عمق ۳۰ سانتیمتر شخم بزنید و مطمئن شوید که هیچ سنگ و صخره و توده‌ی سفت خاک (کلوخ) که مانع از رشد هویج شود، وجود ندارد.

-از اصلاح خاک با مواد غنی از نیتروژن مانند کودهای دامی تازه و کودهایی با درصد بالای نیتروژن که می‌تواند باعث رشد ریشه‌های جانبی هویج می شود خودداری کنید .

-خاک‌های سنگین و رسی به‌هیچ‌عنوان برای کشت هویج توصیه نمی‌شود زیرا در این خاک‌ها ریشه قادر به توسعه و رشد نیست و همچنین ریشه‌ها بد شکل می‌شوند. همچنین پس از کاشت بذر و آبیاری یک‌لایه‌ی سنگین روی سطح این خاک‌ها تشکیل می‌شود (پوسته‌پوسته شدن سطح خاک) که جوانه‌زنی بذر را با مشکل مواجه می‌سازد.

-خاک باید سبک شنی و لومی باشد تا ریشه‌های هویج به‌راحتی در خاک رشد کنند.

-بذرها را به‌طور یکنواخت در زمین توزیع کنید تا گیاهان نزدیک به هم رشد نکنند. جهت کشت می‌توانید از یک بذرکار استفاده کنید.

-هویج به مکانی نیاز دارد که نور کامل خورشید را دریافت کند. اگرچه می‌تواند سایه‌ی جزئی را هم تحمل کند.

-رعایت تناوب کاشت در هویج برای جلوگیری از بیماری‌ها بسیار مهم است. هویج را در یک نقطه‌ی یکسان بیشتر از هر ۳ سال یک‌بار نکارید.

توصیه‌هایی جهت جوانه‌زنی بهتر بذر

-بذرها را زیاد عمیق نکارید (عمق کشت ۰.۵ سانتیمتر) فاصله بذور روی ردیف ۶ تا ۱۰ سانتیمتر و فاصله بین ردیف‌ها ۳۰ سانتیمتر در نظر گرفته شود.

-برای جلوگیری از تشکیل پوسته‌ی سخت‌روی سطح خاک (که مانع از جوانه‌زنی بذر می‌شود) بذرها را با یک لایه کمپوست ریز یا ورمی کولایت پوشش دهید.

-خاک را مرتباً مرطوب نگه‌دارید (اگر انگشت خود را در خاک فروببرید خاک باید به عمق یک‌بند انگشت مرطوب باشد نه خیس). معمولاً آبیاری قطره‌ای برای کشت هویج مناسب هست.

که در ارتباط با انتخاب بذر مناسب ما به شما بذر زیر را پیشنهاد می دهیم.

https://www.diyarkesht.com/product-details/carrots-seed-nantes-2-gsn/6882

مراقبت‌های پس از کاشت هویج

-چند هفته‌ی اول پس از کاشت، میزان محصول را تعیین می‌کند. هویج کاشت عمیق در یک بستر خشک را تحمل نمی‌کند؛ بنابراین کشت کم‌عمق با رطوبت مناسب برای آن بهتر است.

-جهت حفظ رطوبت، افزایش سرعت جوانه‌زنی، خنک نگه‌داشتن خاک، جلوگیری از رشد علف‌های هرز و برخورد مستقیم نور خورشید به ریشه‌ها می‌توان از مالچ استفاده کنید.

-وقتی نهال‌های هویج به طول ۲.۵ تا ۳ سانتیمتر هستند می‌توانید اقدام به تنک کردن کنید (فاصله بین هویج‌ها ۷ تا ۱۰ سانتیمتر باشد). به‌جای بیرون کشیدن هویج‌ها از خاک می‌توانید آن‌ها را از سطح خاک قطع کنید تا از آسیب رساندن به ریشه‌های حساس گیاهان باقیمانده جلوگیری کنید. تنک کردن جهت کاهش رقابت بین گیاهان و جلوگیری از باریک شدن ریشه‌ها بسیار مهم است.

-وجین علف‌های هرز تا زمانی که هویج ۵ سانتی‌متر بلندتر نشده باشد توصیه می‌شود. مراقب باشید هنگام این کار ریشه‌های هویج آسیب نبینند.

-۵ تا ۶ هفته بعد از کاشت، با کود های دارای نیتروژن پایین اما حاوی پتاسیم و فسفات بالا آن‌ها را کود دهی کنید. توجه کنید که نیتروژن بیش‌ازحد در خاک باعث رشد بیشتر شاخ و برگ و چنگالی شدن ریشه‌ها می‌شود. بهترین کیفیت ریشه‌ها در شرایطی است که دمای خاک ۱۵ تا ۲۱ درجه سانتی‌گراد باشد. شکل ریشه‌ی هویج در چند هفته پس از جوانه‌زنی مشخص می‌شود. وقتی گیاه جدید در خاک گسترش می‌یابد اگر با موانعی (مانند سنگ و خاک سفت و سفره‌ی آب زیرزمینی بالا) روبرو شود آسیب‌دیده و شکل و کیفیت آن تغییر می‌کند.

-آبیاری بیش‌ازحد توصیه نمی‌شود زیرا باعث ایجاد ترک خوردگی در ریشه‌ی هویج و در نتیجه باعث کاهش کیفیت و بازارپسندی و گسترش بیماری‌های ریشه‌ای می‌گردد. خاک نیز باید زهکش مناسب داشته باشد.

برداشت و انبارداری هویج

اکثر هویج‌ها در کمتر از ۳ ماه قابل‌برداشت هستند. هر زمانی که آن‌ها به سایز قابل‌استفاده برسند می‌توان آن‌ها را برداشت کرد. هویج‌های خیلی بزرگ دارای سر سبز و تیره خواهند بود. ریشه‌ها را بیش‌ازحد در زمین نگهداری نکنید زیرا باعث سختی آن‌ها می‌شود (معمولاً بهترین زمان برای برداشت اکثر ارقام هویج زمانی است که قطر آن‌ها در محل تاج حدوداً ۲.۵ تا ۳ سانتی‌متر باشد). قبل از برداشت هویج ابتدا بستر را مرطوب کرده و سپس اقدام به برداشت کنید تا ریشه‌ها راحت‌تر از خاک درآورده شوند. بهترین زمان برای برداشت هویج در اواخر روز و عصر است نه صبح زود.

ریشه‌های آسیب‌دیده را بلافاصله مصرف کنید و ریشه‌های مرغوب را انبار کنید. هویج‌های برداشت‌شده نباید بیش‌ازحد روی سطح زمین بماند زیرا باعث جلب پرندگان به سمت آن‌ها و نوک زدن و سوراخ کردن هویج‌ها می‌شود. به‌محض خارج کردن هویج از زمین برگ‌ها را قطع کنید زیرا تا زمانی که برگ‌ها روی ریشه باشند به رشد خود ادامه داده و رطوبت و تغذیه‌ی خود را از ریشه تأمین می‌کنند. جهت انبارداری هویج به رطوبت بالا و درجه حرارت پایین (۰ تا ۵ درجه سانتی‌گراد) نیاز است. پژمردگی، رشد مجدد و پوسیدگی ازجمله مشکلات موجود در انبارداری تحت شرایط نامساعد است.

آفات و بیماریها:
شپش هویج:
محل خسارت:یک سوم بالایی ریشه
روش مبارزه:استفاده از تله های صفحه چوبی و مقاطع ریشه هویج تعبیه شده در خاک
استفاده از سم pirimiphos – methyl در اواسط تابستان

مگس هویج:
محل خسارت:دو سوم پایین ریشه
اوایل تابستان تا اوایل پاییز امکان ظهور این آفت وجود دارد.
روش مبارزه:استفاده از تله های چسبنده نارنجی یا زرد
استفاده از سم pirimiphos-methyl در اواسط تابستان
استفاده از گونه های مقاوم مثل Fly away  و Syran

کرم هویج ها (Wire worm)
محل خسارت:بذر های در حال جوانه زنی و ریشه
در تمام سال امکان مشاهده این آفت وجود دارد
روش مبارزه:استفاده از سمومی چون pirimiphos-methyl

زردی آستر:
علایم خسارت:برگهای بسیار زیاد،زرد،بههم پیچیده و ریشه های کرک دار
پوسیدگی سیاه هویج:
پوسیدگی سیاه در روی ساقه و ریشه ضاهر می شود.
علایم بیماری:ریشه های هویج سیاه می شوند.
عامل بیماری:گونه Alternaria radiciana
مبارزه: جمع آوری بقایای آلوده و بذر گیری از بوته های سالم

پوسیدگی نرم باکتریایی هویج:
علایم بیماری:هویج هایی که در انبار در دمای بالا نگه داری می شوند بیشترین خسارت را می بینند.
این بیماری بافت پارانشیمی را مورد حمله قرار داده و بیماری به صورت لکه های آب سوخته ضاهر می شود.
عامل بیماری:باکتری Erwinia carotovora
مبارزه:نگه داری در انبار در دمای صفر درجه سانتیگراد و رطوبت کمتر از 90%
ضد عفونی کردن انبار و جعبه ها با فرمالین یا سولفات مس

نماتد مولد غده در ریشه:
علایم بیماری:ظهور غده هایی  به قطر یک میلیمتر تا دو سانتیمتر روی ریشه
عامل بیماری:نماتود Meloidogyne
مبارزه:
1-تناوب زراعی:این اقدام جمعیت نماتود های خاک را کاهش می دهد.
2-مبارزه شیمیایی:استفاده از متیل بروماید و اتیلن دی بروماید
3-استفاده از ارقام مقاوم

منابع :

https://myboostan.com/

https://myboostan.com/