آفات مهم گوجه فرنگی

گوجه‌فرنگی یک از محصولات مهم در صنایع غذایی از جمله رب و سس سازی به شمار می‌رود و عده زیادی از کشاورزان ایران مشغول به کشت‌و زرع این محصول استراتژیک هستند. باتوجه‌به اهمیت بالای این محصول، حفاظت و نگهداری از آن بسیار مهم و حائز اهمیت است.

آفات مهم گوجه فرنگی 

گوجه‌فرنگی یکی از صیفی‌جات پرمصرف در دنیاست. این میوه که خاستگاه اصلی آن آمریکای جنوبی بوده است، از زمان‌های قدیم وارد کشور شده و اکنون به‌صورت کاملاً مدرن و صنعتی به‌صورت مزرعه‌ای و گلخانه‌ای کشت می‌شوند. گوجه‌فرنگی یک از محصولات مهم در صنایع غذایی از جمله رب و سس سازی به شمار می‌رود و عده زیادی از کشاورزان ایران مشغول به کشت‌وزرع این محصول استراتژیک هستند. باتوجه‌به اهمیت بالای این محصول، حفاظت و نگهداری از آن بسیار مهم و حائز اهمیت است.همانند گیاهان دیگر، آفات و بیماری‌های گوناگونی به گوجه‌فرنگی حمله و به آن خسارت وارد می‌کند. ازاین‌بین آفات نقش مهمی در کاهش بار و همچنین بازارپسندی این محصول دارند. 

1. مینوز برگ گوجه فرنگی Tuta absoluta

زیست شناسی:

مینوز برگ گوجه فرنگی یا بید گوجه فرنگی از جدی ترین و مهم ترین آفات گوجه فرنگی و سیب زمینی در دنیا محسو ب می شود که از نظر اقتصادی دارای اهمیت بالایی می باشد. این آفت در صورت نبود میزبان مناسب، یعنی گوجه فرنگی و سیب زمینی می تواند از بادمجان نیز تغذیه کند. این آفت می‌تواند در مرحله تخم، لارو، شفیره و حشره کامل زمستان‌گذرانی کند. طول دوره زندگی پروانه مینوز گوجه فرنگی از  تخم تا حشره کامل 65-90 روز می باشد.  همچنین طول دوره زندگی  حشره کامل 30-40 روز، تخم 5-7 روز، شفیره 10-13 روز و لارو 19-21 روز است. 

خسارت آفت

-این آفت به گل، برگ، ساقه و در مرحله میوه دهی به میوه خسارت می زند.

-موجب مینوز روی برگ های گوجه فرنگی می شود.

-زمانی که وارد میوه گوجه فرنگی می شود موجب لهیدگی میوه ها می گردد.

-فضولات لاروی در محل فعالیت لاروها به رنگ متمایل به قهوه ای وجود دارد.

-موجب کاهش بازارپسندی محصول می گردد و ...

روش های پیشگیری وكنترل آفت

-رعایت تناوب زراعی

-کاربرد تله های زرد چسبنده پیش از نشاء

-پایش آفت با استفاده از تله های فرمونی دلتا

-شخم عمیق خاک در فاصله دو فصل کاشت و پوشاندن خاک با مالچ پلاستیکی یا انجام سولاریزیشن

-استفاده از سموم شیمیایی مناسب برای کنترل مینوز گوجه فرنگی مانند ترکیب آوانت + سایپرمترین، تریگارد، سومی پلئو، بروکلیم فیت،تاکومی، نیمارین

-استفاده از سموم بیولوژیک مناسب مانند بایولپ

https://www.diyarkesht.com/product-details/proclaim-fit-wg-syngenta/4440

 كرم میوه گوجه فرنگی Helicoverpa armigera

زیست شناسی

این آفت بسیار پلی فاژ بوده و روی میزبان های مختلف تیپ های خسارتی متفاوتی دارد.  زمستان را به صورت شفیره در داخل خاک به سر می برد. خروج پروانه ها در بهار بسته به درجه حرارت از اواسط فروردین ماه شروع می شود و حشره ماده پس از جفت گیری تخمهای خود را به صورت انفرادی روی دو طرف برگها، ساقه ها، دمبرگ و برگچه های میزبان می گذارد. در شرایط مساعد 5-3 روز بعد تخمهای تفریخ شده و لاروها در همان محل شروع به تغذیه می کنند.  نشو و نمای نسل اول آفت در نخود، گوجه فرنگی زودرس، یونجه و برخی علفهای هرز و به ندرت در پنبه های زود کاشت مشاهده می شود. دورة لاروی حدود 3 هفته به طول می انجامد و دارای 6 سن لاروی است. سپس در داخل خاک تبدیل به شفیره می شود. دورة شفیرگی حدود 12-8 روز به طول می انجامد. طول دورة یک نسل حدود 44-38 روز نوسان دارد. دارای 4-3 نسل در سال بوده و در مناطق گرمسیر تا 5 نسل در سال دارد. 

خسارت آفت

-لاروهای جوان پس از خروج از تخم ابتدا از پارانشیم برگ تغذیه نموده و رگبرگ ها را باقی می گذارند.

-قسمت عمده خسارت این آفت در اثر حمله لاروها به قسمت های بارور گیاه شامل گل، غنچه، کپسول و میوه انجام می شود.

-آلودگی در میوه ی آلوده به صورت حفره های لاروی سیاه رنگی که داخل آن ها مملو از فضولات آفت است دیده می شود.

-در مواردی نیز خسارت آفت با فساد میوه ها تشدید می شد.

روش های پیشگیری و كنترل آفت

-شخم عمیق

-استفاده از ارقام مقاوم

-سموم بیولوژیک BT و زنبور براکون

-استفاده از آفت کش های شیمیایی مناسب جهت کنترل کرم میوه گوجه فرنگی مانند ترکیب آوانت + سایپرمترین، مچ، تریگارد، سومی پلئو، پروکلیم فیت

-استفاده از سموم بیولوژیک مناسب مانند بایولپ

https://www.diyarkesht.com/product-details/mach-050-ec-syngenta/4460

كنه حنایی گوجه فرنگی Aculops lycopersici

زیست شناسی:

اغلب میزبان های این کنه از گیاهان خانواده سولاناسه هستند که شامل گوجه فرنگی، سیب زمینی، بادمجان، انگور، ترب سیاه، توتون و فلفل می باشد.  ماده ها تخم خود را در زیر برگها و نزدیک به رگبرگ وسطی قرار می دهند، دوره رشد جنینی تخم دو روز است که پس از آن لارو کنه خارج شده و دو دوره پورگی را سپری می کند تا به کنه بالغ تبدیل شود . در شرایط بسیار مناسب کنه های ماده تا 6 هفته زندگی کرده و حداکثر تا 50 عدد تخم می گذارند . بهترین شرایط زیست برای این کنه نواحی نیمه خشک می باشد که دمای زیاد و رطوبت نسبی کمی دارد. دوره نشو و نمای این آفت از تخم تا ظهور مرحله بالغ برای ماده بطور متوسط 5 روز و برای نر 4 روز است . طول عمر ماده ها 22 روز بوده که طی 19 روز دوره تخم گذاری خود تعداد 16 عدد تخم تولید نموده اند

خسارت آفت

-از علایم تیپیک این کنه، نقره ای و برنزه شدن سطح زیرین برگ ها می باشد .

-علایم اولیه خسارت در بوته های گوجه فرنگی به صورت پیچیدگی در برگ های پایین و ظهور رنگ نقره ای براق در سطح زیرین برگ ها دیده می شود .

-با تداوم تغذیه آفت بوته ها پژمرده شده و به رنگ قهوه ای متمایل به قرمز درآمده در نتیجه خشک میشوند.

-خسارت در روی شاخ و برگ اغلب به صورت آفتاب سوختگی می باشد .

-خسارت آن بر روی میوه نیز به صورت توقف رشد دیده شده است و ...

روش های پیشگیری و كنترل آفت

1-جمع آوری و از بین بردن بقایای گیاهانی که می توانند پناهگاه خوبی برای زمستان گذرانی باشند.

2-کنترل علف های هرز میزبان در داخل و حاشیه مزرعه

3-اجتناب از کشت مجدد و زودتر گوجه فرنگی یا سیب زمینی

4-استفاده از سموم شیمیایی مناسب مانند آبامکتین، پروپارژیت، انویدور، اوبرون

منابع :

https://abanagri.com/

https://rooyeshesabz.com/